تاریخچه مس در جهان و ایران/ ۵۰۰۰ سال پیش از میلاد

مس بعد از طلا، اولین عنصری است که توسط بشر کشف شد و ابزارآلات مسی کشف‌شده قدمتی در حدود ۵۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح را نشان می‌دهند. نشانه‌هایی مبنی بر ذوب و خالص کردن این فلز  از اکسیدهای آن مانند مالاکیت و آزوریت تا سال ۵۰۰۰ قبل از میلاد وجود دارد.

۵۰۰۰ سال پیش از میلاد

در یکی از اهرام مصر، یک سامانه لوله‌کشی با مس پیدا شده که مربوط به۵۰۰۰ سال پیش است. مصریان دریافتند افزودن مقدار کمی قلع، قالب‌گیری آن را آسان‌تر می‌کند و در نتیجه می‌توانند از آن برای ساختن لوازم بیشتری استفاده کنند. بنابراین آلیاژهای برنزی که در مصر کشف می‌شوند تقریبا قدمتی همانند این فلز  دارند.
قدیمی‫ترین اشیاء کشف‌شده مسی در ایران به هزاره پنجم قبل از میلاد مسیح باز می‫گردد؛ تپه زاغه، تپه سیلک و تل ابلیس از قدیمی‌ترین مناطقی هستند که ایرانیان برای نخستین بار در آنها از این فلز  استفاده کردند. این شواهد نشان می‌دهد ایران یکی از نخستین تمدن‌هایی بود که مس را در ساخت ابزار مورد نیاز خود به کار گرفت.

۴۹۰۰ سال پیش از میلاد مسیح

آثار کشف‌ شده در تپه زاغه واقع در سگزآباد قزوین که قدمت آن به ۴۹۰۰ ســال قبل از میلاد می‫رسد، حاکی از آن است که احتمالا اولین استفاده از مس در ایران در این محل صورت گرفته است. کوره‫ها و توده‫های مسی کشف‌شده در تپه زاغه، نشان از احیا و ذوب و ریخته‫گری در این مکان دارد.

تپه سیلک نیز از قدیمی‫ترین مناطق سکونت تمدن‌های ماقبل تاریخ بوده است، که قدمت این منطقه حدود ۸ هزار سال است و با توجه به آثار کشف‌ شده، قدمت کشاورزی و دامداری در این محل بیش از سایر نقاط ایران بوده است. اولین استفاده از ابزارهای مسی در سیلک که تاریخ آن به بیش از ۶۰۰۰ هزار سال برمی‫گردد، مانند بسیاری از نقاط به وسیله چکش‌کـاری مس طبیعی صورت می‫گرفته است، این موضوع را می‫توان با توجه به شکل اشیاء اولیه و نبود کوره‌های ذوب مس در آن دوران دریافت.

۴۰۰۰ سال پیش از میلاد

در هزاره‌ چهارم تا هزاره‌ سوم قبل از میلاد، کارگران به استخراج مس از معدن هوئلوا (Hielva) اسپانیا مبادرت می‌ورزیده‌اند. در همین دوره استفاده از کالکوسیت، کالکوپیریت، بورنیت و سولفورها، صنعت مس را وارد مرحله‌ تازه‌ای کرد. در همین دوران، استفاده از کانی‌های اکسیدی مس و احیای آن توسط زغال چوب ابداع و رایج شد